Month: Ապրիլի 2022

5-րդ դասարան

331. Նախադասությունն ընդարձակի՛ր՝ ավելացնելով ո՞ւմ կամ ի՞նչը հարցերին պատասխանող բառեր կամ բառակապակցություններ:

            Մարդն ամբողջ կյանքում սիրում է բնությունը:
            Առավոտյան անտառում որսորդները գտել են հրացան:
            Հեռուներից վերադարձած մարդը կարոտով գրկեց իր երեխային:
            Հանկարծ իր կողքին տեսավ ուրվական:

332. Նախադասությունն ընդարձակի՛ր՝ ո՞ւմ կամ ինչի՞ հարցերին պատասխանող բառեր կամ բառակապակցություններ ավելացնելով:

            Մարգերը ջրվեցին : Հարևանի մարգերը ջրվեցին:
            Քույրը երաժիշտ է : Իմ քույրը երաժիշտ է:
            Նկարն անհետացել էր : Թանգարանի նկարը անհետացել էր:
            Մոխիրը տաք է : Վառարանի մոխիրը տաք է :

333. Նախադասությունն ըրնդարձակի՛ր՝ ե՞րբ, երբվանի՞ց, որքա՞ն ժամանակ, մինչև ե՞րբ հարցերին պատասխանող բառեր կամ բառակապակցություններ ավելացնելով:

            Մի տարօրինակ ճռռոց եմ լսում առավոտվանից :
            Իմ կարծիքն ասել եմ այսօր :
            Գնաց, գնաց, հասավ մի քաղաքի երկու օրում :
            Ելույթից հետո ծաղրածուն գլուխ տվեց ու հեռացավ :
            Նավաստին բաց ծով էր դուրս եկել ուշ երեկոյան :
            Մեկ օր առաջ ծովն արդեն փոթորկել էր :
            Թռչունները չվելու էին մինչև փոթորկի սկսելը :

334. Ինչպիսի՞ նախադասություններ են տրվածները: Դրանք ընդարձակի՛ր, դարձրո՛ւ յոթ—ութ բառանի:

            Երկիրը պտտվում է :
            Հասկանում ենք:
            Ընկերները հեռանում են:
            Մոռացել ես:
            Գտա:

Պարզ նախադասություններ են:

Երկիրը պտտվում է իր առանցքի և լուսնի շուրջ :
            Հասկանում ենք, որ խելացի լինելու համար պետք է շատ սովորել:
            Ընկերները հեռանում են անիմաստ վիճաբանության արդյունքում:
            Մոռացել ես գրիչը, մատիտով գրի :
            Գտա իմ կորցրած գրչատուփը, որով ես օգտվել եմ երկրորդ դասարանում :

335. Նախադասություններն ընդարձակի՛ր:

            Փորձենք լուծել այս բարդ խնդիրը:
            Աղջիկները կպատմեն ինձ իրենց արկածները:
            Մեծերը կլսեն փոքրերի մտքերը:
            Կընտրեք իմ շորերը մոտակա համերգի համար:
            Ճամփորդը վերադարձավ մեկ շաբաթյա դժվար ճամփորդությունից :

336. Նախադասությունը գրի՛ր առանց այն բառերի կամ բառակապակցությունների, որոնք պատասխանում են փակագծում տրված հարցին:

            Մի հարուստ մարդ իր փոքրիկ խանութում արդար մեղր էր ծախում:

(ինչպիսի՞, ո՞ր) Մի մարդ իր խանութում մեղր էր ծախում:
            Փաթեթում բամբուկե փորագրված գավազան էր, փոքրիկ, ասեղնագործ թասակ և սև ու դեղին թիկնոց, որի լայն օձիքի վրա ապշեցուցիչ գեղեցիկ նախշեր էին գործված: (ինչպիսի՞, ո՞ր)  Փաթեթում գավազան էր, թասակ և թիկնոց, որի օձիքի վրա նախշեր էին գործված:
            Մեզնից ոչ հեռու կանգնած մատղաշ ծառը կորացել էր, իսկ նրա կատարից հաստ օղակով կախված լիանայի վրա մի թռչուն էր թառել: (որտե՞ղ) Կանգնած մատղաշ ծառը կորացել էր, իսկ հաստ օղակով կախված լիանայի վրա մի թռչուն էր թառել:
            Բեռնատարները նշանակված ժամից մեկուկես ժամ շուտ եկան: (ե՞րբ)Բեռնատարները եկան:
            Մի րոպե լիանայի վրա նստած մնալուց հետո թռչունը ցած թռավ ու առաջ շարժվեց տարօրինակ, մեծ ցատկերով, անհետացավ քարերի մեջ: (ե՞րբ, որտե՞ղ)

Մի րոպե նստած մնալուց հետո թռչունը թռավ ու առաջ շարժվեց տարօրինակ, մեծ ցատկերով, անհետացավ :
            Այդ ընթացքում ծառի գագաթը բարձրացած որսորդը երկար պարաններով երկու մեծ պարկ իջեցրեց, որոնց մեջ չղջիկներն էին: (ե՞րբ. որտե՞ղ)

Ծառի գագաթը բարձրացած որսորդը երկար պարաններով երկու մեծ պարկ իջեցրեց, որոնց մեջ չղջիկներն էին:

            Առավոտ ծեգին հավաքեցինք մեր հանդերձանքը և ճամփա ընկանք: (ե՞րբ, ի՞նչը) Հավաքեցինք և ճամփա ընկանք:

1. В каком городе были построены Висячие сады Семирамиды.Вися́чие сады́ Семирами́ды — одно из Семи чудес античного мира, которое представляло собой инженерное сооружение в Вавилоне с каскадом многоуровневых садов, где росли многочисленные породы деревьев, кустарников и виноградных лоз, производившее впечатление большой зелёной горы. Другая же легенда приписывает сооружение садов легендарной царице Семирамиде, которая предположительно правила Вавилоном в IX веке до н. э., за два с лишним века до Навуходоносора.
   
2. Почему царь Новуходоносор решил построить сады?
   Согласно одной из легенд, Висячие сады были построены вавилонским царём Навуходоносором II (правил в 605—562 гг. до н. э.) для своей жены — мидийской царевны Амитис.
3. Почему Семирамида тосковала?

Уникальные сады возвели по приказу вавилонского правителя Навуходоносора II, жившего в VII в. до н.э. Построил он их специально для своей жены Амитис, дочери Киаксара, царя Мидии (именно с ним вавилонский правитель заключил союз против общего врага, Ассирии – и одержал над этим государством окончательную победу).

Амитис, которая выросла среди гор зелёной и плодородной Мидии, пыльный и шумный Вавилон, расположенный на песчаной равнине, не понравился. Вавилонский правитель оказался перед выбором – перенести столицу поближе к родине своей жены или сделать так, чтобы её пребывание в Вавилоне стало более комфортным. Им было принято решение построить висячие сады, которые напоминали бы царице о родине. 

4.Как выглядели сады?
Проведённые археологические раскопки показали, что Висячие сады Семирамиды все же существовали. Естественно, на верёвках они не висели, а представляли собой четырехэтажное здание, построенное в форме пирамиды с огромным количеством растительности, и являлись частью дворцового корпуса.  Созданное древними мастерами сооружение походило на вечно цветущий зелёный холм, поскольку состояло из четырёх этажей (платформ), которые возвышались друг над другом в форме ступенчатой пирамиды, соединялись между собой широкими лестницами из белых и розовых плит. 

5.Кто и как их строил?

Платформы были установлены на колоннах высотой около 25 метров – такая высота нужна была для того, чтобы растения, росшие на каждом этаже, имели хороший доступ к солнечному свету. Нижняя платформа имела неправильную четырёхугольную форму, самая большая сторона равнялась 42 м., самая маленькая – 34 м.

Чтобы вода, которой поливают растения, не просачивалась на нижнюю платформу, поверхность каждого яруса укладывали следующим образом:

1. Вначале выкладывали слой тростника, которые предварительно был смешан со смолой;
2. Дальше следовали два слоя кирпичей, скреплённых между собой гипсовым раствором;
3. На них были уложены свинцовые плиты;
4. И уже на этих плитах был насыпан настолько огромный слой плодородного грунта, что в нем имели возможность спокойно пустить корни деревья. Здесь также посадили травы, цветы, кустарники.Сады имели довольно сложную систему орошения: в середине одной колоны была размещена труба, по которой в сад поступала вода. Каждый день рабы без остановки крутили специальное колесо, к которому были прикреплены кожаные ведра, качая, таким образом, воду по одной версии – из реки, по другой – из подземных колодцев.

Մի անգամ ուսուցիչ Քերականը գնում էր գնացքով և լսում էր խցիկի հարևանների խոսակցությունը: Բանվորներ էին հարավային Իտալիայից, որ արտասահման էին գնացել: Նրանք այնտեղ երկար էին աշխատել և հիմա հարազատներին տեսնելու համար ժամանակավորապես տուն էին դառնում:
-Ես 5 տարի առաջ եմ ուղևորություն ունեցել Իտալիա,- ասաց նրանցից մեկը:
– Իսկ ես Բելգիա եմ ուղևորություն ունեցել, ածխահանքում եմ աշխատել, և դա շա~տ դժվար էր:
Որոշ ժամանակ ուսուցիչ Քերականը լսում էր նրանց ու լռում: Բայց, եթե նրա դեմքին նայեիք, կնկատեիք, թե ինչպես է բարկանում և ինչքան նման է ջրով լիքը թեյնիկի, որն ուր որ է կեռա: Վերջապես ջուրը եռաց, կափարիչը թռավ, և խիստ նայելով ուղեկիցներին՝ ուսուցիչ Քերականը բացականչեց.
— «Ուղևորությո~ւն եմ ունեցել, ուղևորությո~ւն եմ ունեցել»: Էլի. «լինել» բայի փոխարեն «ունենալ» բայն օգտագործելը հարավցիներիդ սովորությունն է: Մի՞թե դպրոցում ձեզ չեն սովորեցրել, որ պետք է ասել. «Ես եղել եմ Իտալիայում», ոչ թե՝ «Ես ուղևորություն եմ ունեցել Իտալիա»:
Բանվորները լռեցին` հարգանքով լցված այդ սպիտակ մազերով, սև գլխարկով պատկառելի սինյորի նկատմամբ:
– «Ունենալ» բայը չի կարելի այդպիսի կապակցությամբ գործածել,- շարունակեց ուսուցիչ Քերականը,- դա կոպիտ սխալ է: Դա սխալ արտահայտություն է:
Բանվորները հոգոց հանեցին: Հետո նրանցից մեկը հազաց, կարծես համարձակություն էր հավաքում, և ասաց.
– Շատ հնարավոր է, սինյո´ր, որ դուք ճիշտ եք: Դուք, հավանաբար, շատ եք սովորել: Իսկ ես ընդամենը կրտսեր դպրոցն եմ ավարտել, բայց էն ժամանակ էլ ստիպված էի ավելի շատ ոչխար արածեցնել, քան դասագրքով զբաղվել: Շատ հնարավոր է, որ դա սխալ արտահայտություն է:
– Իհարկե, սխալ է:
– Հա-հա: Ու դա, երևի, շատ կարևոր է, չեմ վիճում: Բայց, ինձ թվում է, որ դա նաև շատ տխուր արտահայտություն է, շա՜տ: Ախր, մենք ստիպված ենք աշխատանք փնտրել օտար երկրներում… Ստիպված ենք լինում երկար ժամանակով լքել մեր ընտանիքները, երեխաներին:
Ուսուցիչ Քերականը շփոթվեց.
– Իհարկե…. Ընդհանրապես…Մի խոսքով… Սակայն, ինչ էլ որ լինի, ամեն դեպքում պետք է ասել «եղել եմ», ոչ թե ես «ուղևորություն եմ ունեցել»: Այդպես միայն գերմանացիներն են խոսում: Իսկ մենք պետք է գործածենք այլ բայ` ես եղել եմ, մենք եղել ենք, նա եղել է…
– Էհ,- հարգալից ժպտալով՝ ասաց բանվորը,- ես եղե´լ եմ: Մենք եղե´լ ենք… Գիտե՞ք, թե մենք ամենաշատը որտեղ կուզենայինք լինել: Մեր հայրենիքում: Չնայած մենք ուղևորություն ենք ունեցել Ֆրանսիայում էլ, Գերմանիայում էլ, բայց ամենից շատ կուզեինք այստեղ լինել` Իտալիայում, չհեռանալ այստեղից, աշխատանք, լավ տուն ունենալ և հանգիստ ապրել մեր տանը:

Եվ նա պարզ ու բարի աչքերով նայեց ուսուցիչ Քերականին: Ուսուցիչ Քերականը շատ էր ուզում բռունցքներով ծեծել իր գլուխը: Եվ ինքն իր հասցեին փնփնթում էր. «Տխմա´ր: Դու իսկական հիմար ես, ուրիշ ոչինչ: Սխալներ ես փնտրում… Սխալ արտահայտություննե~ր… Իսկ սխալը, և շատ ավելի լուրջ սխալը, ուրիշ տեղ է»:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ըստ ձեզ շատ ավելի լուրջ սխալը որտե՞ղ էր: Ի՞նչ էր հասկացել ուսուցիչ քերականը: Մինչ սովորոցնելը պետք է ճանանչել դիմացինին:
2. Ի՞նչ եք կարծում արտասահման բանվորների խումբն ինչու էր գնում: Գնում են աշխատելու:
3. Ինչ-որ նմանություն տեսնո՞ւմ եք իտալացի բանվորների և այն հայերի միջև, ովքեր հեռանում են Հայաստանից՝ աշխատելու համար: Նրանք բոլորն էլ աշխատանքի նպատակով գնում են արտասահման՝ թողնելով իրենց ընտանիքը:
4. Ինչ պետք է լիներ, որ ամեն ինչ ճիշտ լիներ: Ուսուցիչը, նախ պետք էր ծանոթանար բանվորների հետ, նոր փերցեր զգուշությամբ խորուորդ տալ:
5. Ձեր կարծիքով ինչո՞ւ է սխալ ասել՝ ուղևորություն եմ ունեցել: Ուղևորություն արդեն նշանակում է- այլ նպատակներով իր մշտական բնակավայրից հեռու տեղեր գնալը ճանապարհորդություն:
6. Ինչո՞ւ է բանվորն ասում, որ «ուղևորություն եմ ունեցել» արտահայտությունը տխուր արտահայտություն է: Որովհետև նա թողել է իր ընտանիքը և հեռացել:

Լեզվական առաջադրանքներ

Գրեք նարնջագույնով նշված բառերի հականիշները:

հարավային— հյուսիսային

գնացել— գալ

հարազատներին— օտարներին

դժվար— դյուր

լռում— խոսում

լիքը— դատարկ

բացականչեց—

սպիտակ— սև

կոպիտ— նուրբ

 փնտրել-թաքցնել

հայրենիքում— արտասահմանում

Դուրս գրեք 8 հոգնակի գոյական, ուշադրություն դարձրեք հոգնակի կազմող վերջավորություններին:

հարևաններ

ուղեկիցներ

ընտանիքներ

երեխաներ

Գերմանացիներ

աչքեր

բռունցքներ

սխալներ

ՃԱՄՓՈՐԴՈՒՄ ԵՆՔ ԴԵՊԻ ՝ ԳՅՈՒՄՐԻ

Մենք ճամփորդեցինք դեպի Գյումրի: Գյումրիում մենք շատ տարբեր տեղեր գնացինք, օրինակ՝ Մհեր Մկրչանի տուն թանգարան, Յոթ վերք, Ձիթողցոնց տուն թանգարան: Ինձ շատ հետաքրքիր ճամփորդություն էր: Երկրորդ օրը մենք մեր սենյակի աղջիկներով շատ լավ քնեցինք: Ինձ շատ հետաքրքքիր միտք եկավ, որ ես MONSTER եմ և ես քնում եմ VIP սենյակում եմ, բայց ցովոք սրտի դա երազ էր: Երրորդ օրը ինձ բուդիլնիկը զանգռեց ուղիղ ժամը 03:00 և ես սկսեցի իմ իրերը հավաքել և ինձ այս ճամփորդությունը շատ դուրս եկավ:

Египетские пирамиды

Чудеса света с тетушкой Совой. 1 серия

Ответьте на вопросы:

1. Где и когда изобрели бумагу?
Датой рождения бумаги считается 105 г н. э., когда советник китайского императора Цай Лунь обобщил и усовершенствовал уже имеющиеся способы изготовления бумагоподобных материалов. Ранее в Китае в качестве материалов для письма в основном использовали бамбук, пеньку, шелк.

2. Что такое папирус?

1. Тропическое травянистое растение.
2. 2.Материал для письма, выработанный из этого растения у египтян и др. древних народов, а также рукопись на этом материале.

3. Вдоль какой реки расположен Египет? Река Нил, одна из самых больших рек в мире (6853 км). Эта великая река и стала колыбелью цивилизации в регионе. Около 96 % территории страны занимают пустыни, 4 % приходится на дельту и долину реки Нил.

4. Кто такие фараоны? современное наименование правителей Древнего Египта.

5. Для чего строили пирамиды? Большая часть пирамид была построена в качестве усыпальниц для фараонов Древнего и Среднего царств. Древнейшие из известных пирамид находятся в Саккаре.

6. Что хранилось в пирамидах? Пирами́да Хеопса (араб. هرم خوفو), Великая пирамида Гизы — крупнейшая из египетских пирамид, памятник архитектурного искусства Древнего Египта; первое и единственное из «Семи чудес света», сохранившееся до наших дней, и самое древнее из них: её возраст оценивается примерно в 4500 лет.

7. Что ты узнал об арабах? Ара́бы (араб. عرب‎ [ˈʕarab]) — группа народов^[11][12][13] семитской этноязыковой группы, населяющих государства Ближнего Востока и Северной Африки. Арабы говорят на арабском языке и используют арабское письмо. Численность арабов составляет около 430—450 млн человек. Более 90 % арабов исповедуют ислам, часть — христианство.

8. Что думают некоторые исследователи о пирамидах? Почему?

Наконец сделал в Долине чудесное открытие обнаружил чудесную гробницу с нетронутыми печатями засыпана вновь до Вашего приезда поздравляю”, — торопливо писал в телеграмме в Англию Говард Картер, вызывая на место находки своего компаньона Джорджа Герберта, финансировавшего раскопки.

На дворе был 1922 год, и Картер только что нашел великолепно сохранившуюся гробницу древнеегипетского фараона Тутанхамона. Находка тутанхамоновских сокровищ мгновенно стала мировой сенсацией.